Als niemand luistert…

Niet alleen in Nederland luistert niemand als een kind om hulp vraagt, ook in België gebeurt dat. Tove (5) klampt ouders en kinderen in de klas aan, ze wil niet naar haar vader. Maar de rechtbank en de Belgisch jeugdzorg beslissen anders. “Haar vader heeft seks met zijn vrouw waar Tove bij is”, vertelt mama Lieke. Haar moeder Karolien schrijft erover op social media onder een pseudoniem, want anders is ze niet veilig meer.

Karolien (58) laat op die manier aan de buitenwereld merken hoe erg het is: ‘We staan met de rug tegen de muur. Elke keer dat Lieke haar dochter niet naar haar vader laat gaan, volgens de bezoekregeling, krijgt ze een boete van 500 €. Inmiddels is dat opgelopen tot 8000 €. Lieke woont nog thuis, ik krijg alles vanaf de eerste rij mee.’ Lieke kan niet begrijpen waarom de rechtbank wil dat haar dochter toch naar haar vader gaat, hoewel er bewijzen zijn dat het daar niet goed gaat. ‘Tove vertelt tot in detail hoe haar vader en zijn vrouw seks hebben, dat papa plast op de grond. Dit zou een vijfjarige toch niet moeten meemaken en zo kunnen navertellen. Papa zit ook weleens aan haar poep, vertelt ze. Dat is toch onveilig voor een kind? Maar de familierechter geeft de instanties gelijk, want volgens de Belgische wet heeft een kind recht op een vader en een moeder. Er staat letterlijk: Beter een slechte ouder dan geen ouder. Daar schermt elke stichting en ook jeugdzorg mee. De verschillende rechters die we al gehad hebben, gaan daarin mee…’

Via de app wilde hij op de hoogte gehouden worden

Vreemdgaan
Lieke leerde de papa van Tove kennen via een datingapp: ‘We hadden die eerste maanden een heel prettig contact, hij kon heel goed luisteren. Het voelde als een lot uit de loterij! Hij was zo lief voor me. Maar toen ik hem vertelde dat ik zwanger was, negeerde hij mij steeds meer. Ik ontdekte dat hij vreemd ging en dat hij een strafblad had. Hij zat steeds bij andere vrouwen en zei dat ook gewoon keihard; ik heb met een kennis in bed gelegen. Ik vond dat niet oké. Hij vroeg zich ook meteen af of ik wel zwanger was van hem… de keuze lag verder bij mij, wat hem betrof. Als ik het wilde houden, dan moest ik dat maar doen, zo niet, dan was dat ook prima. Hij vroeg nog wel of ik ‘er wat aan ging doen’ of niet en vervolgens was hij verdwenen. Met vijf maanden kreeg ik een tekstberichtje: ‘Is het een jongen of een meisje?’ en bij zeven maanden zwangerschap kreeg ik een appje of ik hem op de hoogte wilde houden hoe het verder ging met mij en de baby. Zo bleef dat tot Tove een half jaar oud was. Achteraf bleek dat hij meteen na mij nog iemand zwanger had gemaakt die hij ook liet staan, daarna verwekte hij nog een kind, wat in een miskraam eindigde. Hij was toen ook alweer weg bij die vrouw. Nu is hij samen met een vrouw en heeft hij zijn vierde kind gekregen.’

Bezoekrecht
‘Tove was een half jaar oud, toen ik een heel bot berichtje van haar vader kreeg dat ik nu direct met hem naar het gemeentehuis moest gaan, want hij wilde erkend worden als vader. Ik was dat echt niet van plan en tot drie keer toe probeerde ik een afspraak met hem te maken om daarover te praten, maar hij kwam nooit niet opdagen. Voor de derde afspraak, kreeg ik een appje dat hij een rechtszaak was begonnen om de erkenning en bezoekrecht te regelen. Na een half jaar kwam de uitspraak dat hij erkend werd als vader, ook omdat de rechter aan mij vroeg of het zeker was dat hij de vader was. Daarop antwoorde ik ‘Ja, dat kan van niemand anders zijn’. Hij kreeg meteen bezoekrecht, maar er werd niets uitgesproken over alimentatie. Pas toen ze ongeveer drie jaar was, is hij begonnen met alimentatie te betalen.’ Een voorlopige alimentatie. Volgens de Belgische wet mag hij die zelfs aftrekken van zijn belastingen.

Zijn strafblad wordt in alle rechtszaken compleet genegeerd

Paniekaanvallen
‘Inmiddels wist ik meer over wat hij allemaal heeft uitgespookt, zijn lange strafblad dat compleet genegeerd is. Hij kreeg een voorkeursbehandeling, hij mocht meer als andere vaders. Waarom is mij nooit duidelijk geworden. Hij had eerst bezoek in een neutrale ruimte onder toezicht, maar hij mocht via een aparte ingang naar binnen. Ik zat met een meisje van tweeëneenhalf wat absoluut niet wilde. Zij plaste in haar broek, had paniekaanvallen, ze vertelde me dat papa tegen haar schreeuwde. Maar de toezichthouders zeiden dat hij het heel goed deed, dat hij heel bezorgd was. Ze zetten mij weg als slechte moeder en dreigden mij te rapporteren bij de rechter zodat ik mijn kind zou verliezen.’

Papa en zijn vriendin in hun blootje
‘Vreemd genoeg zei de rechter toen dat ik het prima deed. Alleen was jeugdzorg het daar niet mee eens. Bij ieder rechtszaak werd ik afgeschilderd als een slechte moeder. Ik kon ook merken dat rechters de dossiers niet lezen. Steeds weer andere rechters gaan puur af op wat jeugdzorg zegt, dat blijft maar doorgaan. Je stuurt alles door voor de rechtszaak, mijn advocaat levert ook van alles in, maar er wordt gewoon totaal niet naar gekeken. Ondertussen zeggen ze wel dat ze alles hebben bekeken en gelezen. Maar aan wat ze zeggen merk je dat ze het dossier helemaal niet kennen. Tove moest opeens een heel weekend naar haar vader en in de grote vakantie twee hele weken. Zonder enige opbouw bleef ze zomaar opeens slapen. Na een paar weken had papa een nieuwe vriendin en Tove vertelde me over hoe ze seks hadden gehad, hoe dat begon met kleren uittrekken, tot het klaarkomen en al tot het kleren terug aantrekken. Ze was toen drie jaar. Papa had haar geslagen, vertelde ze. Ook de halfjes (de halfbroertjes en -zusjes, red) vertelden thuis dat haar papa en zijn vriendin in hun blootje waren.’

Dwangsom
‘Daarna hield ik Tove thuis, ik liet haar niet meer naar haar papa gaan. Ik wilde niet dat Tove seksuele handeling zag en ook niet dat ze geslagen werd. Jeugdzorg zei ‘Jij kunt dat wel zeggen, maar je kunt dat niet bewijzen’ en dus was het niet waar. Tove moest gewoon terug, ik kreeg dwangsommen opgelegd en ze dreigden: ‘Als jij Tove niet meegeeft aan haar papa, pakken we haar van jou af en geven we die volledig aan haar papa.’ Volgens mijn advocaat gaat het nooit niet zover komen, maar dat zei ze ook met die dwangsommen. Die zou ik nooit opgelegd krijgen en kijk nu!’

Als jij Tove niet meegeeft, krijgt haar papa haar helemaal

Geen partij willen zijn
Omdat Lieke niet goed meewerkt, haalt de papa Tove op vrijdagmiddag van school. ‘Tove wil niet mee, ze huilt altijd. Papa neemt wel zijn vriendin altijd mee, daar is Tove niet bang voor. Die kan haar kalmeren en geruststellen. Als Tove weet dat ze die dag door papa wordt opgehaald, moeten de leerkrachten als ik Tove breng haar met vier man van mij aftrekken, maar als ik dan vraag of ze dat op papier willen zetten voor de rechtbank, dan is het van ‘Nee, wij zetten niks op papier’… Ze verklaren juist dat Tove altijd goed meegaat. Waarom doen ze dat? Als ik het vraag, krijg ik geen antwoord. Of ze mompelen iets dat ze geen partij willen zijn in dit ‘conflict’. Ik verzamel zoveel mogelijk bewijzen.’

Bewijzen verzamelen
‘Een paar maanden geleden zette papa Tove ’s avonds in het donker af voor de deur en reed daarna weg. We wonen aan een drukke straat en Tover was helemaal in paniek geraakt. Ze belde wel aan, maar er werd niet onmiddellijk opengedaan. Ik was niet thuis, maar mijn zus paste op. Toen zij opendeed zag ze de auto van papa net om de hoek verdwijnen. Tove had vlekken in haar gezicht en zei dat papa haar geslagen had. Ze had ook een bloedneus gehad, die ze had proberen af te vegen. Mijn zus nam haar meteen mee naar de spoed om dat vast te leggen, daar ontdekten ze dat er ook nog allemaal bloedspetters op Tove haar kleren zaten. Daar zijn foto’s van gemaakt en de dokter stelde een verklaring op. Haar neus werd de volgende dag blauw en daarna paars. Nadat ik een klacht wegens mishandeling indiende, seponeerde de magistraat dat. Volgens de procureur manipuleer ik mijn kind en is er niets gebeurd. De doktersverslagen zijn dan opeens verdwenen als de conclusie van de rechter komt. Ook de foto’s worden genegeerd. Ik vind het straf dat een procureur zomaar kan zeggen dat die doktersverklaringen niets betekenen en dat ik een manipulator ben, zonder dat die procureur mij of Tove ooit heeft gesproken. Twee weken later sloeg mijn ex mij zo hard tegen mijn hoofd dat ik een hersenschudding had. De politie is geweest, een ambulance kwam mij ophalen en ik moest naar de spoed voor een CT-scan. Maar ook dat is geseponeerd bij de rechtbank. Ik heb dat allemaal verzonnen, dat zit allemaal in mijn hoofd zegt de procureur en de rechter. Ik manipuleer de hele boel bij elkaar. Tove heeft paniekaanvallen, ook dat is op de spoed vastgesteld, maar dat heb ik allemaal verzonnen. Dat krijg ik tijdens rechtszaken te horen. De verklaringen van artsen worden terzijde gelegd. Er loopt nu nog één rechtszaak, die vindt bij de jeugdrechtbank plaats en niet meer bij de familierechter. Ik hoop dat ze daar wel willen luisteren. Mijn ex weet het heel mooi te vertellen allemaal en de instanties trappen er allemaal in.’

Vechtscheidingen
Karolien maakt zich minder druk om zichzelf dan om Tove: ‘Zij heeft al een trauma opgelopen, maar in de rechtbank gaat het alleen maar over dat een kind recht heeft op twee ouders. Ik krijg het idee aangepraat dat wettelijk vastgelegd is dat een kind beter een slechte ouder dan geen ouder kan hebben. Dit idee is meer een beredenering van de wet omdat er heel veel vechtscheidingen zijn waarbij kinderen iets wordt ingefluisterd. Ik zou dus Tove influisteren dat haar vader slecht is. Maar dat hoef ik niet te doen, dat laat hij zelf al zien. Maar als de rechtbank dat niet wil zien, dan houdt het op. Er zijn heel veel andere ouders die dit ook meemaken, bijvoorbeeld mijn nicht. Ik snap best dat de rechtbank geen foute keuze wil maken, maar mij totaal negeren en de signalen verkeerd oppakken, dat helpt ook niet. Het kind is daar de dupe van. Mijn zus werkt in het speciaal onderwijs waar veel kinderen op zitten die een trauma op hebben gelopen en psychische problemen hebben door vechtscheidingen Meerdere van die kinderen horen daar niet. Ze zouden veel beter kunnen presteren, als er beter geluisterd zou worden en minder partij gekozen werd. Die kinderen hebben daar hun hele leven last van, bedenk eens wat ze hadden kunnen worden als ze in een gelukkig gezin waren opgegroeid. Mocht men elk kind de nodige veiligheid geven en een persoonlijkheid onderzoek doen bij vermoeden van psychopathie of narcisme zou men veel criminaliteit en onveilige situaties kunnen tegengaan en veel kinderen kunnen redden.’

Namen en sommige situaties zijn veranderd in verband met privacy, de foto’s zijn stockfoto’s