‘Iedereen heeft een beperking’
Middenin het dorpje Oudewater in Utrecht, tussen eenrichtingsweggetjes, staat Hotel Abrona. Met zijn drie sterren is het een sieraad voor het dorp. De inrichting is rustig, maar gezellig en het personeel is erg vriendelijk. Het is een hotel zoals er zoveel bestaan, maar als je wat verder kijkt, zie je wat dit hotel anders maakt dan alle andere. Je kunt zomaar een medewerker met het Syndroom van Down tegenkomen. “Wij werken met mensen met een beperking”, vertelt bedrijfsleider Rien Lindeman.
Stichting Abrona in Utrecht kwam met het plan om een zorghotel op te zetten voor mensen met een verstandelijke beperking, maar daar is het nooit van gekomen. “Nee”, lacht Lindeman. “We zijn meteen commercieel gegaan. Mensen met het syndroom van Down of een andere beperking hoef je niet speciaal te behandelen, zolang je rekening houdt met hun beperkingen en met wat ze wel en niet kunnen. Dan gaat dat prima. In de maatschappij gaat het vaak mis voor deze mensen, omdat er op de werkvloer te weinig of helemaal geen rekening wordt gehouden met hun aandoening. Als iedereen zou doen waar hij goed in is, dan zouden ze gewoon in de samenleving terecht kunnen. Jammer genoeg lijkt dat een utopie.”
Beperkingen
Hotel Abrona heeft maar twee mensen met het Downsyndroom in dienst en toch is 60 % van hun medewerkers min of meer minder valide. “Wij noemen dat een ‘beperking’ “, zegt Lindeman. “Deze mensen kunnen heel goed functioneren. Aan mensen met het Downsyndroom zie je dat ze een beperking hebben, maar er werken hier veel meer mensen aan wie je dat niet ziet. Die mensen hebben zuurstoftekort gehad bij hun geboorte, ze zijn autistisch, ze hebben epilepsie of Borderline. Overigens hebben ze wel een vrij hoog niveau, in de bediening werken alleen mensen die kunnen lezen en schrijven. Maar verder is het hier een gewoon hotel, we zijn commercieel en we hebben verwachtingen van onze medewerkers. Koffie met een voetenbad accepteer ik niet.” Lindeman is streng, maar rechtvaardig. “Iedereen begint hier bij de huishouding en dan proberen we ze een stapje hoger te laten gaan, naar de bediening of in de keuken. Soms lukt dat en soms niet, we hebben nu een meisje die in de bediening meeloopt, die eigenlijk boven haar kunnen werkt. Dan laten we haar een stapje terugdoen, maar we laten haar wel af en toe invallen bij de bediening. Niet iedereen is geschikt voor dit werk.”
“Mensen met een beperking zijn van nature al erg vriendelijk en gastvrij”
Internationaal
Er komen gasten uit de hele wereld bij Abrona. Lindeman: “Een paar weken geleden hadden we hier negen nationaliteiten! Een groot deel van die mensen komen terug, omdat ze het hier zo gezellig vinden. Mensen met een beperking zijn van nature al erg vriendelijk en gastvrij. Dat zie je niet meer zoveel in hotels. Wij hebben ook expres onze lounge als een grote huiskamer ingericht, zodat dit een thuis voor mensen die van huis zijn. Diverse bedrijven uit de regio, laten hun gasten hier altijd logeren. We hebben een continu bezetting van 75 tot 80 procent, daar zijn we erg trots op.”
Besmettelijk
“Er komen weleens gasten die niet eens weten dat hier ‘andere’ mensen werken. Die ontdekken dat pas als ze hier al zijn en dan zijn ze verbaasd dat het zo goed gaat hier. Andere mensen komen met de verwachting dat het ‘wel niet goed zal zijn’. Die gaan weer weg met grote verbazing, ze zeggen ook dat ze niet hadden verwacht dat het zo goed zou zijn. Er zijn altijd mensen die komen ‘aapjes kijken’, dat moet dan maar. Nog steeds zijn er mensen die hier niet willen komen, omdat hier mensen met een beperking werken, net of het besmettelijk is… Ons idee was om te tonen dat mensen met een beperking net zo goed mee kunnen draaien in onze maatschappij, we hebben respect voor ieder individu en we zijn ruimschoots geslaagd in onze opzet. Afgelopen zomer vierden we ons tienjarig bestaan! En eigenlijk heeft iedereen wel een beperking”, vertelt Lindeman.
Biefstuk
Niet iedereen met een beperking kan en mag bij Abrona werken. Degenen die het net niet -redden in een betaalde baan, komen vaak bij Abrona terecht. Je moet ook een dagbestedingsindicatie hebben. Er zijn wel twee medewerkers die nu een baan hebben bij Abrona, maar met zo’n indicatie begonnen. Zij krijgen een salaris. De anderen hebben doorgaans een Wajong-uitkering en behouden die ook.
“Ze voelen zich nuttig door dit werk”
Ondanks dat het geen zorghotel is, loopt er wel een activiteitenbegeleider rond: Lisette Gras. Zij is de enige persoon in het hotel die niet in de horeca werkt. “Ik werk hier nu 2 jaar en het bevalt me heel goed. Geen enkele dag is hetzelfde, dat is ontzettend leuk. Voor de medewerkers ben ik het aanspreekpunt, ik praat dan ook veel met vooral de mensen met een beperking. Ik doe ook de intakes met nieuwe mensen. De 14 professionele horecamedewerkers, krijgen cursussen om te leren omgaan met de beperkingen. Zoals de cursus ‘Wat is epilepsie’ en ‘Wat is het syndroom van Down’. Ook komen de medewerkers naar mij toe als ze tegen problemen aanlopen, bijvoorbeeld een kok die zegt: ‘Ik heb het nu al drie keer uitgelegd, maar hij snapt het nog niet. Wat moet ik?’ Dan gaan wij daarover in gesprek. Deze mensen werken vaak boven hun kunnen, omdat ze zo graag willen. Zij zullen zelf niet aangeven dat ze het niet kunnen, dat moet hun omgeving doen. Ik krijg wel telefoontjes van moeders of verzorgers die vertellen dat hun kind er zo tegenop kijkt om weer te moeten gaan werken, omdat hij steeds op zijn tenen moet lopen. Dan kunnen wij zo iemand een stapje terug laten doen. Ze moeten wel een bepaald niveau hebben om hier te kunnen werken, maar hoe hoger hun niveau, hoe moeilijker hun gedrag. Het is best lastig voor hen om te accepteren dat ze een beperking hebben, daar hebben sommigen het echt moeilijk mee. Kijk, als een gast een biefstuk besteld en er gaat iemand in de keuken uit zijn dak, dan moet je toch die biefstuk op tijd serveren. Je kunt dan niet zeggen: Die biefstuk komt een uurtje later.”
Voor de mensen met een beperking is hotel Abrona echt een uitkomst. Het werk geeft ze het gevoel nuttig te zijn en ze leren erg veel. “Soms moet je steeds weer opnieuw beginnen”, vertelt de bedrijfsleider. “We hadden hier een meisje met een erg laag IQ. Als die in de zomer drie weken met vakantie was geweest dan kon je daarna weer van voren af aan beginnen. Maar dat is niet erg, als je het weet.”
Op 1 juni 2020 is Hotel Abrona gesloten. Dit viel veel inwoners van Oudewater nogal rauw op hun dak. Een groep maatschappelijk betrokken ondernemers kocht het hotel, zodat er vanaf 23 december een doorstart kan plaatsvinden onder de nieuwe naam Broeck Oudewater.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
